علی سعدوندی مشاور بین‌المللی بانکداری، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی روند انتشار اوراق بدهی در سال‌های اخیر و تاثیر این مساله بر بازار سرمایه را در گفتگو با صدای بورس مورد بررسی قرار داد.
روند انتشار اوراق بدهی را در سال‌های اخیر چطور می‌بینید؟
حجم انتشار اوراق در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است، که البته این مساله اتفاق مثبتی است. افزایش انتشار اوراق روش بهتری است که جایگزین روش سابق دولت شده؛ چرا که دولت در گذشته به شکل غیرشفاف و بدون نظارت عمومی از بانک مرکزی یا بانک‌های تجاری استقراض می‌کرد و در حال حاضر انتشار اوراق بدهی دولت، به خودی خود اتفاق مثبتی است.
در خصوص انتشار اوراق بدهی چه نظری دارید؟
موضوع این است که وزارت اقتصاد همواره با انتشار اوراق مخالفت کرده است، اما در حال حاضر شاهد آن هستیم که در روزهای پایانی سال دولت قصد آن دارد که حجم بیشتری از اوراق را عرضه کند. با این حال بعید است که حجم زیادی از اوراق بدهی عرضه شده، توسط فعالان بازار خریداری شده باشد.
چرا فعالان بازار را خریدار اوراق بدهی دولتی نمی‌دانید؟
چون نرخ اوراق تغییر نکرده است. در واقع درست است که دولت حجم بیشتری اوراق عرضه کرده است، اما این اوراق از سوی بانک‌های خود دولت خریداری شده است. این اوراق توسط بازار خریداری نشده است. علاوه بر این طبیعی است که بخشی از افرادی که قصد خروج از بازار سهام را داشتند، در صندوق‌های اوراق سرمایه‌گذاری کنند. موضوع قابل تامل این است که اگر بازدهی اوراق دولتی کم‌تر از میزان فعلی نیز بود، این افراد همچنان در این اوراق سرمایه گذاری می‌کردند.
شائبه انتشار اوراق بدهی در ریزش بازار را چگونه می‌بینید؟
این مسائل شایعاتی است که توسط همان افرادی تولید می‌شود باید در مقابل جامعه و افرادی که به آن‌ها مشاوره دادند و سیگنال فروختند جوابگو باشند، این افراد با قرار گرفتن بازار در شرایط فعلی، قدرت توجیهی خوبی به دست آورده‌اند و همانند فردی که در حال غرق شدن است و به هر خس و خاشاکی چنگ می‌اندازد تا غرق نشود به هر توجیهی دست می‌زنند. البته باید گفت اعلام این نظر از سوی بنده به معنای توجیه روند غلط انتشار اوراق نیست. در واقع اثر انتشار اوراق بر بازار سرمایه توسط برخی فعالان بازار به شکل معکوس نشان داده می‌شود. اگر بازار سهام جذاب باشد با این نرخ اوراق، قطعا اوراق نمی‌تواند با بازار سهام رقابت کند. مشکل این است که در حال حاضر بازار سهام جذابیتی ندارد.
به نظر شما چرا بازار سهام در شرایط فعلی جذابیتی ندارد؟
ابتدای سال در شاخصی مساوی شاخص فعلی (یعنی حدود یک میلیون و 200هزار واحد) برای تمامی سهم‌ها صف خرید وجود داشت. با این حال در پایان سال به رغم تورم موجود، نه تنها صف خریدی دیده نمی‌شود بلکه فقط صف فروش به چشم می‌خورد. در آن مقطع فعالان بازار اعلام می‌کردند به این دلیل که نرخ تورم بالاتر خواهد بود و پیش‌بینی افزایش قیمت دلار نیز وجود داشت، بنابراین هر کس سهام خریداری می کرد منتفع می‌شد. البته در ابتدای سال وزارت اقتصاد به شدت با انتشار اوراق مخالفت می‌کرد و همین مساله به تشکیل هر چه بیشتر صف‌های خرید دامن زد. برنامه وزارت اقتصاد این بود که از محل فروش سهام دولتی کسب درآمد کند که البته سیاست بسیار غلطی بود و نتایج زیان بار آن در آینده بیشتر نمود خواهد داشت.
