طرح از پیش شکست خورده

طرح از پیش شکست خورده

در حاشیه طرح از پیش شکست خورده الکترونیکی سازی کوپن های دهه 60

1- چه لزومی دارد که صادرکنندگان بنزین و قاچاقچیان وقتی می توانند به قیمت 2000 تومان بنزین را بخرند قیمت را به 12000 تومان برسانند. این دقیقا مشابه همان استدلال دولت بود که به کالاهای اساسی ارز 4200 داد که قیمت ها را تثبیت کند حال انکه قیمت کالاها به نرخ بازار ازاد تعیین می شد. در این طرح بازار کوپن نیز چون بازار نامتعادل است و فشار فروش به مراتب بیش از فشار خرید خواهد بود دلالان و قاچاقچیان سهمیه اقشار فقیر را به ثمن بخس خریداری خواهند کرد.

2- اگر سهمیه اقشار مستضعف به دولت فروخته شود که می شود همان هدفمندی یارانه ها ولی بدون درآمد حاصل از هدفمندی و این یعنی کسری بودجه تشدید می شود.

3- آیا تا به حال در بازار بورس معامله داشته اید؟ مطمئنا برخی از طراحان این طرح تا به حال در دنیای واقعی معامله نکرده اند. بد نیست اگر طراحان از سوابق خود در سیاست گذاری اقتصادی و نیز سوابق اجرایی و تجاری خود بگویند. آیا ایشان به راستی تبحر لازم را برای ارائه چنین طرح های کلانی احراز کرده اند؟

4- یکی از اشکالات این طرح این است که در نهایت نرخ ها در بازار تعیین نخواهد شد بلکه در دست دولت خواهد بود. و نیز به دلیل قیمت پایه پایین (1000 تومانی) دولت درآمدی از این طرح ندارد و باری بر دوش دولت خواهد بود. با این توصیف که 50 درصد بودجه سال آینده کسری خواهد بود.

5- متاسفانه دوستان با اصول اولیه تجارت آزاد و بازارهای رقابتی بیگانه اند. همین است که در هر طرحی که ارائه می شود اشکالات تکرار می شود. این طرح دقیقا مانند چپاندن طرح اوراق به پیمانکاران است که علی رغم هشدارها و فریادهای اینجانب متاسفانه اجرا شد و هزاران نفر را به خاک سیاه نشاند. مشکل در این است که افرادی که در گذشته بارها و بارها طرح های شکست خورده داده بودند باز هم همان روش را تکرار می کنند.

6- اشکال در اینجاست که افرادی با داشتن مدارک معتبر هم حق ندارند در مواردی که تبحر و تجربه کافی ندارند دخالت کنند.

آیا شما ترجیح می دهید یک فول پروفسور بیولوژی از دانشگاه هاروارد قلب شما را عمل کند یا یک جراح مغز فارغ التحصیل یکی از دانشگاه های ایران؟ احتمال مرگ شما توسط پروفسور هاروارد بسیار بالاست. به همین قیاس آیا شما حاضرید یک فارغ التحصیل اقتصاد از دانشگاه شیکاگو یا ام آی تی بدون کوچکترین سابقه اجرایی و تجربی برای یک کشور 80 میلیونی سیاست گذاری کند؟ دقت شود که اقتصاد علم محض است چیزی مانند فیزیک نظری و بیولوژی.

6- مهمترین عامل فساد سوء مدیریت است. مهمترین عامل سوء مدیریت طرح های فضایی و غیرقابل اجراست که سالها به خورد دستگاه اجرایی داده شده است.

7- بهترین راه مقابله با بمب نقدینگی آزادسازی شبه پول هم زمان با افزایش تقاضای مبادلاتی کالاهاست. کدام کالا بهترین گزینه است؟ آن کالایی که دارندگان شبه پول (دهک دهم درآمدی) بیشتر مصرف می کنند. یعنی انرژی. پس هدفمندی یارانه ها و پرداخت یارانه نقدی مستقیم از نان شب واجب تر است. طرح های غیرنقدی مانند کوپن الکترونیکی جلوی افزایش تقاضای مبادلاتی پول می ایستد.

8- مطمئن باشید این طرح هم مانند دستاورد تورمی دولت، سبدکالا، اوراق پیمانکاران، دلار 4200، بازار نیما و پیمان سپاری ارزی شکست خواهد خورد.

9- این طرح ممکن است وضعیت موجود را بدتر کند چرا که شاید کسری بودجه دولت افزایش یابد. درآمدهای طرح برای دولت ارزی است ولی هزینه ها ریالی. بدون دسترسی به اسکناس امکان تزریق ارز به بازار داخلی ارز فراهم نخواهد بود پس لاجرم ذخایر خارجی بانک مرکزی افزایش خواهد یافت که قوز بالا قوز خواهد شد آن هم در شرایطی که کسری بودجه در حد فاجعه است.

10- خدای خود را شاکرم که مسئولیت از دوش من برداشته شده است.

11- برسد به دست نظام: افلایعقلون.

بیماری هلندی

بیماری هلندی

سایه بیماری هلندی همچنان بر سر اقتصاد ایران

یک اقتصاددان بیماری هلندی را یکی از مسائل مهم اقتصاد کشور عنوان کرد و گفت: بیماری هلندی در این شرایط به معنای تثبیت نرخ ارز زیر نرخ تعادلی و پرداخت یارانه به کالاهای خارجی است.

به گزارش ایسنا، بعد از جهش نرخ ارز در ابتدای سال جاری قیمت بسیاری از اقلام مصرفی نیز روندی صعودی به خود گرفت. دولت برای کنترل این اوضاع سعی کرد با دادن یارانه به واردات برخی اقلام وارداتی یا واسطه‌ای جلوی ادامه این روند را بگیرد، با این حال به نظر می‌رسد این مساله باعث ایجاد رانت‌ها و منافذی برای سواستفاده برخی دلالان شده است و ادامه آن به این شکل نتیجه‌ای جز اتلاف منابع ندارد.

 

کالاهای یارانه‌ای به بازار آزاد نشت کرده است

در همین رابطه علی سعدوندی، در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که در چنین شرایطی دولت‌ها در ایران برای کنترل تورم به جای این‌که به ریشه اصلی بحران بیندیشند به تسکین قیمت‌ها می‌پردازند، گفت: در این شرایط چند نرخی بودن ارز و وجود قیمت آزاد در کنار قیمت‌های دولتی باعث نشت کالاهای یارانه‌ای به بازار آزاد شده است که رانت عظیمی را برای برخورداران در برداشته است.

این اقتصاددان همچنین با بیان این‌که بخش واقعی اقتصاد تضعیف شده است، اظهار کرد: برای سالیان سال به واردکنندگان خارجی یارانه داده‌ایم و سعی کرده‌ایم نرخ ارز را زیر قیمت تعادلی نگه داریم. این سیاست باید معکوس شود و از این به بعد همان راهی را برویم که کشورهای ژاپن، چین و کره جنوبی در پیش گرفتند.

یارانه‌های غیر نقدی را نقدی کنیم

او با بیان این‌که باید سعی کنیم یارانه‌های غیرنقدی را به یارانه‌ نقدی تبدیل کنیم، گفت: در غیر این صورت خروج کالاها از کشور بیشتر خواهد شد و قاچاق افزایش پیدا خواهد کرد. در مورد سهمیه بندی بنزین هم به همین ترتیب است.

سعدوندی در ادامه با بیان این‌که در حال حاضر سه مساله اصلی در اقتصاد کشور وجود دارد، گفت: اولین مساله این است که در بودجه خانوارها کسری وجود دارد که علت آن می‌تواند نبود شغل یا بیکاری بالا باشد. در مجموع می‌توان گفت وضعیت مالی خانوارها با ثبات نیست.

وی کسری بودجه دولتی را به عنوان مساله دوم حال حاضر اقتصاد کشور برشمرد و اظهار کرد: در شرایط فعلی کسری بودجه دولت چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم پولی شده است و از طریق منابع پرقدرت بانک مرکزی تامین می‌شود که این مساله خود می‌تواند باعث ایجاد و تشدید تورم شود.

سایه بیماری هلندی همچنان بر سر اقتصاد ایران

این اقتصاددان بیماری هلندی را مساله‌ی سوم اقتصاد کشور در شرایط فعلی ارزیابی کرد و گفت که بیماری هلندی در این شرایط به معنای تثبیت نرخ ارز زیر نرخ تعادلی و پرداخت یارانه به کالاهای خارجی است.

سعدوندی با بیان اینکه مشکل این است که دولت‌ها در چنین شرایطی برای دفع معضل اول به سیاست تثبیت قیمت‌ها روی می‌آورند، ادامه داد: در حال حاضر سیاست‌های تثبیت قیمتی تشدید شده است؛ در چهار سال اول دولت مستقر، با کنترل قیمت‌های کالاها و ارز باعث شد فنر تورم و قیمت ارز به صورت مصنوعی پایین نگه داشته شود اما در اوایل سال جاری جهش این فنرها را شاهد بودیم که باعث ایجاد تورم و افزایش نرخ ارز شد.

در حوزه‌های پولی و بانکی عملیات بازار باز را اجرا کنیم

این اقتصاددان همچنین به مشکلات سیاست‌گذاری‌های پولی و بانکی پرداخت و ادامه داد: به نظر نمی‌رسد با این شرایط به سمت حل مسائل برویم. در اینجا نیازمندیم عملیات بازار باز را در حوزه‌های پولی و بانکی اجرا کنیم، اما با توضیحاتی که شنیده می‌شود به نظر نمی‌رسد که سیاست‌های اعلامی از سوی بانک مرکزی واقعا بازار باز باشند.

به گزارش ایسنا، حذف یارانه‌های غیر مستقیم توسط دولت در این شرایط می‌تواند مانع بسیاری از رانت‌جویی‌ها و مفاسد اقتصادی و هدایت امکانات سرمایه‌ای و انسانی موجود در کشور به سمت فعالیتهای مولد باشد. حذف این یارانه ها و اعطای آن در قالب کمک‌های نقدی علاوه بر اینکه می‌تواند باعث جلوگیری از سفته‌بازی‌های مرسوم شود. همچنین به تقویت طرف تقاضا هم که همان مصرف کننده‌ها باشند کمک می‌کند. در این صورت‌بندی نظری می‌توان از رکود در فعالیت‌های مولد هم جلوگیری کرد.

Continue reading

فقر بشاگردى و بورس مترقى

فقر بشاگردى و بورس مترقى

فقر بشاگردى و بورس مترقى (!) مبادله يارانه بنزين

سالها پيش مدتى در اردوگاه جهادى بشاگرد حضور داشتم. از نزديك صحنه هاى تكان دهنده ای را از عمق فقر فراموش شدگان ديدم. در راه بازگشت با خود عهد كردم براى اين مردم كارى انجام دهم. يكى از دلايلى كه به رشته اقتصاد متمايل شدم همين تجربه بكر بود. فقر در بشاگرد بيداد مى كرد ولی آن روزها ابرمردى بود به نام حاج آقا والى كه براى اين مردم پدرى مى كرد. ايشان كه رفت بشاگرد برای همیشه يتيم شد.

Continue reading

عقلانیت بنزینی

عقلانیت بنزینی

عقلانیت بنزینی / دکتر علی سعدوندی

ونزوئلا، سودان و ایران بنزین را به پایین ترین قیمت ها به شهروندان خود ارائه می دهند. سیاست ایشان تثبیت قیمت حامل های انرژی برای کنترل تورم است. این در حالی است که این سه کشور همفکر و همسو بالاترین نرخ های تورم در جهان را ثبت کرده اند. ونزوئلا با تورم یک میلیون و سیصد و هفتاد هزار درصدی در صدر است و پس از آن کشورهای سودان جنوبی، سودان، یمن، آرژانتین و ایران قرار دارند. این در حالی است که به باور بسیاری از کارشناسان جمهوری اسلامی ایران امسال مدال نقره بالاترین نرخ تورم را در جهان از آن خود خواهد کرد.

Continue reading

درآمد پایه همگانی

درآمد پایه همگانی

درآمد پایه همگانی / دکتر علی سعدوندی

یارانه مستقیم نقدی به روش احمدی نژادی طرفداران بیشماری در دنیا یافته است و در محافل آکادمیک مورد توجه جدی اقتصاددانان قرار گرفته است.

این نوع یارانه به نام “درآمد پایه همگانی” یا “Universal Basic Income” شناخته می شود.

سایت تابناک فایل زیر را با زیرنویس فارسی منتشر کرده که شایان تقدیر است.

Continue reading

منافع شخصی و بسط قدرت

دولتمردان، منافع شخصی و بسط قدرت

دولتمردان، منافع شخصی و بسط قدرت / دکتر علی سعدوندی

دونالد ریگان: وحشت انگیز ترین عبارت ها در زبان انگیلیسی وقتی است که فردی می گوید: «من یک دولتی هستم و آمده ام برای کمک به شما!»

به راستی دولتیان در سراسر جهان در فکر کمک به مردم هستند و یا اول منافع شخصی خود را مد نظر قرار می دهند؟

اگر این اصل بنیادین را که همگان به دنبال منافع شخصی خود هستند مد نظر قرار دهیم اولا انتظار خود را از دولت ها متعادل خواهیم کرد و ثانیا اجازه توسعه قدرت دولت ها و دست درازی به حقوق مالکیت فردی را به بهانه های واهی مانند کنترل قیمت ها نخواهیم داد.

Continue reading

مطالبه گری

مطالبه گری ملی

مطالبه گری ملی / دکتر علی سعدوندی

با توجه به خروج موقت استاد معزز از دولت شایسته است ایشان روشن فرمایند:

هزینه طرح زیر چقدر بوده است؟ با توجه به اینکه بسیاری از افراد در چندین پروژه همزمان مشغول به کار بوده اند دریافتی سرانه به چه میزان بوده است؟ بالاترین دریافتی چقدر و متعلق به چه کسی بوده است؟ آیا هزینه طرح از محل بیت المال تامین شده است یا از محل دارایی های شخصی ایشان؟ اگر از محل بیت المال تامین مالی انجام شده است آیا رواست کتاب حاصل از این پروژه به نام ایشان منتشر شود؟ نتایج طرح چگونه بوده است؟ آیا اجرا شده است؟ آیا اصولا اجرا پذیر بوده است؟ آیا کارشناسان مستقل و اقتصاددانان برتر کشور در طرح حضور داشته اند یا تنها نزدیکان استاد امکان حضور در این پروژه ملی را یافته اند؟ چگونه شایسته سالاری به منصه ظهور رسید؟ آیا برای جذب همکاران و مدیران پروژه ها فراخوان عمومی صورت پذیرفت؟ آیا مورد ارزیابی داوران مستقل قرار گرفته است؟

تئوری بیزاری از باخت

تئوری بیزاری از باخت

تئوری بیزاری از باخت

من یک اسکناس ٢٠ دلاری دارم. آن را به هر قیمتی که بخواهید به شما می‌فروشم.
فقط دقت کنید هر مبلغی را بگویید باید پرداخت کنید.

پیشنهادها از یک دلار شروع می‌شود و با گام های یک دلاری بالا می رود، ولی نکته‌ای كه وجود دارد این است که افراد دیگر هم می‌توانند روی این اسکناس ٢٠ دلاری پیشنهاد قیمت دهند و اگر کسی توانست قیمت بالاتری از شما پیشنهاد داده و شما را شکست دهد شما همچنان باید به اندازه پیشنهاد آخرتان به من پول بدهید و در ازای آن چیزی دریافت نخواهید کرد..!

Continue reading