درونزایی پول
درونزایی پول / دکتر علی سعدوندی
باید دانست منشاء هر نوع پول یک بدهی یا اعتبار است. اسکناسی که در جیب شماست سند بدهی (IOU) بانک مرکزی است یعنی تضمین بانک مرکزی را با خود دارد. سپرده ای که در بانک دارید سند بدهی بانک تجاری است با این حال تا سقف 100 میلیون تومان از سوی صندوق ضمانت سپرده ها (حکومت) تضمین شده است. و اما حساب بانک های تجاری نزد بانک مرکزی نیز سند بدهی بانک مرکزی است البته از دسترس عموم به دور بوده و تنها برای تسویه بین بانکی مورد استفاده قرار می گیرد. چک تاجر نیز سند بدهی آن تاجر است که ممکن است پذیرش آن محدود باشد با این حال کارکرد پول را در اقتصاد ما پیدا کرده است. نکته جالب اینکه سپرده افراد نزد بانک ها بدون ریسک نیست و حامل ریسک اعتباری بانک است. اگر بانک ورشکست شود سپرده های مازاد بر 100 میلیون تومان ممکن است سوخت شود. با این حال نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان برداشت عمومی این است که پول نظام بانکی امن تر از پول کاغذی است چرا که پول فیزیکی در معرض ریسک هایی نظیر جعل و فرسایش بوده و حمل و انتقال آن هزینه بر است.