کمکهای خارجی گرهی را باز نمیکند
علی سعدوندی، دانش آموخته اقتصاد از دانشگاه ویرجینیا تک درباره سرانجام درخواستهای ایران برای رفع موقت تحریمها به “شهروند” میگوید که مشخص نیست رایزنیهای سیاسی به کجا برسد اما دولت بدون کمکهای خارجی هم میتواند کسری بودجه سال ۹۹ را مدیریت کند و اجازه ندهد وضعیت اقتصاد بحرانی شود. او دراینباره توضیح میدهد راهکار مواجهه دولت با کسری بودجه یک راهکار قدیمی و منسوخ است که در نیم قرن گذشته به طور مکرر تجربه شده و شکست خورده است.
سعدوندی تاکید میکند که دولتهای ایران در سالهای گذشته کسری بودجه را از طریق چاپ پول تامین کردهاند. این در حالی است که باید رابطه بودجه با بانک مرکزی قطع شود و دولت بودجه را به جای دستاندازی به منابع بانک مرکزی از طریق انتشار اوراق تامین کند.
این اقتصاددان ادامه میدهد ایران یکی از کشورهایی است که کمترین نسبت بدهی داخلی و خارجی را دارد. بنابراین میتوان بدهی داخلی را از طریق اوراق بدهی افزایش دهد و این منابع را صرف کسری بودجه کند. به بیان سادهتر دولت به جای استقراض از بانک مرکزی از جامعه قرض میکند. در این میان نرخ سود افزایش خواهد داشت که با توجه به انتظارات تورمی جامعه قابل پذیرش است که با اجرای واقعی عملیات بازار باز میتوان بعدا آن را کاهش داد و از تله فقر نجات پیدا کرد.
سعدوندی تاکید می کند که در این شرایط دولت باید مالیات را کاهش دهد اما تعداد مشمولان مالیاتی را بیشتر کند تا بتواند راحتتر به درآمدهای مالیاتی مدنظرش دست پیدا کند.
این اقتصاددان اعتقاد دارد که با رویه حال حاضر مدیریت اقتصاد حتی دریافت وام ۵ میلیارد دلاری هم نمیتواند به کشور کمک کند زیرا منابع ارزی بانک مرکزی را به یکباره افزایش میدهد و باعث ایجاد تورم میشود.
او میگوید سرانجام دریافت کمکهای مالی خارجی با این شیوه مدیریت اقتصاد مانند پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات است که هیچ کمکی به مهار تورم و کاهش هزینه خانوار نکرد و در عوض به نفع معدودی واردکننده شد که این منابع را گرفتند.