حجم نقدینگی براساس آمارهای بانک مرکزی در بهار امسال 7/3 درصد رشد کرده و از رقم دو تریلیون و 600 هزار میلیارد تومان گذشته است، این رشد که نسبت به مدت مشابه 42 سال گذشته بیسابقه است، میتواند زنگ خطر مهمی در زمینه افزایش تورم باشد؛ چه اینکه حجم پایه پولی هم در این بازه زمانی بیش از هشت درصد افزایش داشته و احتمال افزایش این رشد در ماههای آتی امسال وجود دارد.
در همین زمینه، علی سعدوندی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی کیهان در درباره اینکه یکی از ادعاهای دولت، خط قرمز بودن افزایش پایه پولی بود، اما در سه ماهه نخست امسال این متغیر بیش از هشت درصد رشد کرده است، اظهار داشت: اینکه افزایش پایه پولی خط قرمز دولت باشد امر بدی نیست، در واقع بانک مرکزی باید مستقل باشد تا دولت نتواند هرچقدر میخواهد پايه پولى را بالا ببرد.
وی افزود: الان رشد پایه پولی خطرناک است و رقم آن رو به رشد میباشد، باید جلوی این روند را گرفت. با وجود اینکه نقدینگی از تقاضای کل جامعه تبعیت میکند اما سیاستهای دولتی هم روی آن اثرگذار است پس میتوان گفت کنترل نقدینگی موضوع امکانپذیری میباشد. بیش از 190 کشور هم توانستهاند این کار را انجام دهند و تورم را کنترل نمایند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: فعلا تحولی در کاهش نرخ تورم دیده نمیشود، اگر دولت کل کسری بودجه را از راه اوراق تامین کند، بانک مرکزی میتواند نرخ تورم سال آینده را به 20 درصد برساند. امیدوارم مسئولین از افزایشهای مکرر پایه پولی و نتایج آن درس بگیرند.
سعدوندی با اشاره به اینکه چارهای جز انتشار اوراق برای جبران کسری بودجه وجود ندارد، بیان کرد: البته انتشار اوراق باید با همراهی بانک مرکزی و عملیات بازار باز قرین باشد. تنها راه کنترل تورم، اوراق است و در دنیا راه موثر دیگری نداشتیم هرچند در ایران راههای دیگری مانند ارزپاشی یا حراج 60 تن طلا امتحان شد اما همه دیدیم که این کار جواب نداد.
وی در پاسخ به این سؤال که احتمال واگرایی در انتشار اوراق و ورشکستگی اقتصادی وجود دارد یا خیر؟ گفت: شما وقتی میخواهید ببینید اوراق واگرا میشود یا نه باید نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی را مدنظر قرار دهید؛ کشورهایی که بدهی خارجى نداشتند و اوراق منتشر کردند به هیچ وجه با مشکل واگرایی روبهرو نشدند.
افزایش پایه پولی به معنی آیندهفروشی است
این کارشناس اقتصادی درباره اینکه آیا انتشار اوراق به معنی آیندهفروشی نیست، پاسخ داد: ما همین الان با افزایش پایه پولی داریم آیندهفروشی میکنیم، قرار نیست این بدهیها در زمان آینده به کسی پرداخت شود، افرادی که این حرفها را میزنند کوچکترین آشنایی با ادبیات پولی ندارند.
به گفته سعدوندی، با توجه به اینکه کل بدهی کشور حدود 500 هزار میلیارد تومان است و حجم تولید ناخالص هم دو هزار و 500 هزار میلیارد تومان است، میتوان گفت نسبت بدهی به تولید ملی کشور 25 درصد است که با احتساب بدهی خارجی و سود بدهی مذکور حدود 30 درصد میشود، که جزو پایینترین نسبتها در جهان میباشد.
وی ادامه داد: بحران بدهی و تورم در تضاد هم هستند، کسی که میگوید بحران بدهی داریم به دنبال بحران تورم است، با انتشار اوراق میتوانیم به طور کامل بحران تورم را از بین ببریم و نرخ تورم را به سطح دو درصد برسانیم. اگر ما هم از ابتدا سراغ اوراق رفته بودیم، نرخ ارز از 6000 تومان فراتر نمیرفت. کنترل تورم با این روش به کاهش نرخ سود اوراق میانجامد و در نهایت اقتصاد به ثبات میرسد.