دولت برای جلوگیری از ضرر داروخانه‌ها ، حق ایجاد انحصار ندارد
دکتر سعدوندی: باید اجازه داده شود که افراد با استاندارد‌های مجاز، داروخانه تاسیس کرده و به این بازار وارد شده و کسب وکار خود را راه اندازی کنند، حال اگر بعد از مدتی دچار ضرر یا ورشکستگی شدند، این چه اشکالي دارد!؟ و چه لزومي دارد که دولت براي سوددهي داروخانه‌ها دلسوزي کرده و با ایجاد انحصار در این بازار دخالت کند، اگر داروخانه با رعایت استانداردها تاسیس شود، درنهایت به نفع جامعه خواهد بود.
یکی از اصلی ترین ذی نفعان مجوزها، اصناف و دارندگان مجوزها هستند. این افراد پس از گذشت از سد مجوزها، دیوار مجوزها را بالاتر می برند تا کسی نتواند در آن کسب و کار ورود کند و این انحصار شیرین برای ذی نفعان بسیار سودده است. خرید و فروش چند میلیارد تومانی مجوزهای یک کسب و کار یکی از اصلی ترین نمودهای وجود انحصار در آن کسب و کار است.
آیین نامه جدید تاسیس داروخانه‌ها
مجوز داروخانه نیز به همین نحو است. اما در 8 خرداد وزارت بهداشت در اقدامی رو به جلو، آیین نامه مجوز تاسیس داروخانه را اصلاح کرد که با توجه به اصلاحات انجام شده عملا بخش مهمی از انحصار مجوز تاسیس داروخانه برداشته شده است. آیین نامه جدید تاسیس داروخانه‌ها در راستای رفع انحصار از داروخانه‌ها بسیار موثر است و موجب به خطر افتادن سودهای کلان برخی داروخانه داران و ذینفعان این انحصار در داروخانه‌ها شده است. لذا در این باره و در راستای نقد دیدگاه مخالفان اصلاحات آیین نامه تاسیس داروخانه به سراغ دکتر علی سعدوندی استاد و تحلیلگر اقتصادی رفتیم تا پیرامون این موضوع به گفتگو بپردازیم.
سعدوندی در ابتدای صحبت‌های خود با اشاره به آیین نامه جدید تاسیس داروخانه ها گفت: در گذشته به بهانه اشباع بازار متاسفانه مجوز داروخانه‌ها به راحتی داده نمی‌شد، درحال حاضر اصلاحات خوبي در آیین نامه جدید انجام شده است اما کافي نيست. در آیین نامه تاسیس داروخانه ها بایستی يک سري استاندارد هاي مشخص که مربوط به کيفيت داروخانه داري است اعمال شود و ديگر محدوديت ها باید برداشته شده و نیز شرايط تسهيل کنندگی تاسیس داروخانه به آیین نامه اضافه شود.
وی در نقد مخالفان این آیین نامه که معتقدند با افزایش تعداد داورخانه‌ها از کیفیت ارائه خدمات و محصولات و نیز حاشیه سود آنها کاسته خواهد شد، عنوان کرد: خير اين چنين نيست، بخش عمده‌ی درآمدهاي داروخانه‌ها از محصولات آرايشي و بهداشتي است و نه دارو، که البته اين نقد هم وارد است که قيمت دارو بايد آزاد شود تا شرکت‌هاي دارويي با يکديگر بر سرکیفیت دارو و خدمات رقابت کنند.
باید اجازه داده شود که افراد با استاندارد‌های مجاز، داروخانه تاسیس کرده
این استاد اقتصاد در پاسخ به اینکه ممکن است برخی از این داروخانه‌ها ضرر و زیان کرده یا ورشکسته شوند، مطرح کرد: باید اجازه داده شود که افراد با استاندارد‌های مجاز، داروخانه تاسیس کرده و به این بازار وارد شده و کسب وکار خود را راه اندازی کنند، حال اگر بعد از مدتی دچار ضرر یا ورشکستگی شد، این چه اشکالي دارد!؟ و چه لزومي دارد که دولت براي سوددهي داروخانه‌ها دلسوزي کرده و با ایجاد انحصار در این بازار دخالت کند، این داروخانه که با رعایت استانداردها تاسیس شده است به نفع جامعه است چرا که خدمتي را به جامعه ارائه کرده، اشتغالي را بوجود آورده و از جيب خود کسب و کاری را راه اندازی کرده است، و اگر ضرری هم کند، این ضرر متوجه خود اوست.
نتیجه رقابت ارتقای کیفیت خواهد بود
وی در ادامه افزود: بعضي دیگر نیز نگرانند که در این بازار ممکن است رقيب داروخانه‌ای بهتر از دیگر داروخانه ها کار کند، درحالیکه این نگرانی از اساس بی معناست زیرا این رقابت ارتقای کیفیت را به دنبال خواهد آورد. در بسياري از کشورهاي دنيا، داروخانه‌هاي زنجيره اي وجود دارند که روبروي هم تاسیس شده و با يکديگر رقابت مي کنند.
سعدوندی در پایان در پاسخ به اینکه، آیا سیاست ارسال دارو برای بیماران خاص با کمک پست یا پتانسیل‌هایی چون اسنپ و تپسی درب منازلشان مفید است و اینکه تاثیر به سزایی در جلوگیری از احتکار و قاچاق معکوس دارد؟ گفت: بله اين سياست مثبتي است و بايد هرچه زودتر انجام شود، هرچند خطرات خاص مربوط به خود را دارد اما مزايای اجرای این سیاست بر خطرهای احتمالی آن غلبه دارد. فردي که بيمار است و بسياري از اوقات نزدیکانش نمي‌توانند دارويش را دريافت کنند و اساسا رفتن بيمار به اجتماع و داروخانه برای دریافت دارو نیز، نه به نفع خودش و نه به نفع جامعه است، بنابراين استفاده از تکنولوژي و سيتم‌هاي مکانيزه براي رساندن دارو به دست بيماران بسيار مثبت است و حتي باید جلوتر رفت، بدین صورت که در آینده‌ای نزدیک مشاوره، معاینه و نسخه نويسي نیز از راه دور انجام شود.
